Αφροδίτη Γκρίζη, Ιχνηλατώντας τις αναμνήσεις |Συνέντευξη στην Ελένη Ζυμαράκη Τζώρτζη με αφορμή την συμμετοχή της στην έκθεση”Αόρατη Ασάλευτη Παρουσία”

Το έργο της Αφροδίτης Γκρίζη αποπνέει μία ιδιαίτερη ευαισθησία. Μια ευαισθησία που πηγάζει πρωτίστως από την επιλογή της να καταπιαστεί και να αποτυπώσει εικαστικά ένα θέμα συναισθηματικά φορτισμένο για τον καθένα από εμάς, την εμβρυϊκή και παιδική ηλικία του ανθρώπου. Στην περίπτωση της Γκρίζη το τελικό αποτέλεσμα εντείνουν τα μέσα που υιοθετεί για να το κάνει, το μεταξωτό ύφασμα, το χαρτί, τα μελάνια, οι ακουαρέλλες, τα ακρυλικά αλλά και ο τρόπος που στα χέρια της τα υλικά αυτά αποκτούν πνοή.

Εικόνες, θραύσματα αναμνήσεων, βιωμάτων και συναισθημάτων αναδύονται από τη μνήμη και εμποτίζουν την εικαστική επιφάνεια αφήνοντας το αποτύπωμά τους, άλλοτε έντονο, ευδιάκριτο και άλλοτε σχεδόν αδιόρατο. Ρευστές γραμμές και φόρμες μετουσιώνονται σε ανθρώπινες παρουσίες μέσα από μία διαδικασία ενδοσκόπησης και αναστοχασμού.

Οι εικόνες της αντηχούν στις αισθήσεις με τρόπο λυρικό.

Η Αφροδίτη Γκρίζη παρουσιάζει τη δουλειά της στην ομαδική έκθεση “Αόρατη Ασάλευτη Παρουσία», από 5.02 μέχρι 7.03.2015, στον Τεχνοχώρο, σε επιμέλεια Χάρη Κοντοσφύρη.

Ε.Ζ. Στην έκθεση “Αόρατη Ασάλευτη Παρουσία” συνεκθέτεις τα έργα σου μαζί με τις Ειρήνη Μνατσακανιάν και Μαρία Σμυρνάκη. Τι είναι αυτό που συνδέει τις δουλειές σας και γιατί επιλέξατε τον συγκεκριμένο τίτλο;

Συνεκθέτω τα έργα μου με τις Ειρήνη Μνατσακανιάν και Αννα Μαρία Σμυρνάκη με αλληλεπιδραστή τον Χάρη Κοντοσφύρη. Είναι εμφανής και στις τρεις δουλειές ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας αλλά και οι ομοιότητες στα εικαστικά μέσα που χρησιμοποιούμε. Σχεδιάζουμε με μολύβι και κάρβουνο και ζωγραφίζουμε με ακουαρέλες και μελάνια. Μας ενδιαφέρει η ανθρώπινη ύπαρξη από την αρχή της μέχρι και τον θάνατο.

Μνήμες, βιώματα και υπαρξιακές αναζητήσεις παίζουν καθοριστικό ρόλο στις δουλειές μας. Ο Χάρης Κοντοσφύρης είναι ο συντονιστής αυτής της προσπάθειας, βοηθώντας στο να υπάρχει μια αμφίπλευρη επικοινωνία ανάμεσά μας.

Ο τίτλος προέκυψε από μία διαδικασία συναντήσεων και διαλόγων μεταξύ μας, με σημειώσεις και σκέψεις πάνω στους προβληματισμούς που είχαμε τον τελευταίο καιρό.

Η Ειρήνη ερευνά τις ανθρώπινες σχέσεις μέσα από τα βιώματά της και τολμάει να πλησιάσει το κενό του θανάτου, την παρουσία που γίνεται ανυπαρξία. Η ´Αννα Μαρία προσπαθεί να εισβάλει στο εγώ της, ανακαλύπτει το περιβάλλον της και την σχέση του με την ύπαρξή της. Κι εγώ δίνοντας βάση στις συνειρμικές εικόνες που αναδύονται από την μνήμη μου, κατανοώ τον εσωτερικό και τον εξωτερικό μου κόσμο. Όπως αναφέρει και ο Νίκος Καζαντζάκης προσπαθούμε να συλλάβουμε ποια αόρατη ασάλευτη παρουσία κρύβεται πίσω από τα φαινόμενα.

Ε.Ζ. Μίλησέ μας λίγο για την ενότητα των έργων που παρουσιάζεις καθώς και για την ιδιαίτερη τεχνική τους.

Η ενότητα αυτή ξεκίνησε θέτοντας ερωτήματα όπως: πόσο καθοριστικές είναι οι πρώτες εμπειρίες για τη μετέπειτα ζωή; η μελλοντική συμπεριφορά καθορίζεται πλήρως από τις αρχικές συνθήκες ή εμπλέκονται τυχαίες παράμετροι; Για να κατανοήσω τον εαυτό μου, να βρω την αλήθεια μου ανέτρεξα πίσω στο παρελθόν ακολουθώντας το πλέγμα αλλεπάλληλων αναμνήσεων – όσο ασυνάρτητες κι αν φαίνονταν αυτές. Γιατί πίσω από καθε φαινόμενο υπάρχει κάτι άλλο. Με απασχολεί η σχέση του είναι και του φαίνεσθαι. Αν το φαίνεσθαι αντιπροσωπεύει το ψεύτικο, το εικονικό, το επιφανειακό, προσπαθώ να αναγνωρίσω την αλήθεια, το Είναι. Έτσι δημιουργώ στα έργα μου δύο επίπεδα, δύο διαφορετικές χωροχρονικές καταστάσεις που αλληλεπιδρούν. Με την πρώτη ματιά διακρίνονται γνώριμες εικόνες. Με μια καλύτερη παρατήρηση όμως διεισδύοντας στο δεύτερο επίπεδο ανακαλύπτει κανείς μια άλλη πραγματικότητα. Ζωγραφίζω πάνω σε μεταξωτό ύφασμα γιατί η υφή του μοιάζει με το ανθρώπινο δέρμα και τον αμνιακό σάκο που περιβάλλει το έμβρυο. Είναι λεπτό και φωτεινό υλικό, που αφήνει το φως να το διαπεράσει. ´Ετσι ανάλογα με το ποια είναι η φωτεινή πηγή (τεχνητή η φυσική) δίνει άλλο αποτέλεσμα, άλλη ανάγνωση στο έργο. Δημιουργώ εκρήξεις χρωμάτων αλλά και λεπτές αποχρώσεις με ακουαρέλες, μελάνια και ακρυλικά. Παράλληλα σχεδιάζω συνειρμικά με κάρβουνο, μολύβια και μαρκαδόρους σε χαρτί. Το μεταξωτό ύφασμα και το χαρτί τοποθετούνται σε πλέξιγκλας. Το ζωγραφισμένο μετάξι είναι ελεύθερο στην μπροστινή επιφάνεια του διάφανου κουτιού. Το χαρτί μπαίνει στο πίσω μέρος με μία απόσταση. Είναι δηλαδή δύο παράλληλες επιφάνειες που αλληλεπιδρούν μέσω του φωτός. Τελευταία πειραματίζομαι έτσι ώστε να δημιουργήσω κι άλλες υφές πάνω στο μετάξι εντάσσοντας στα έργα μου υλικά όπως χαρτοπετσέτες και μωρομάντηλα.

Δεν ήταν μια επιλογή συνειδητή. Δεν ξύπνησα δηλαδή μια μέρα και είπα: τώρα θα ασχοληθώ με την εμβρυϊκή – παιδική ηλικία του ανθρώπου. Αυτόματα ανέτρεχα στο παρελθόν κι έπλαθα εικόνες από την δική μου παιδική ηλικία. Ίσως το είχα ανάγκη την δεδομένη στιγμή. Συνειδητοποιώντας το αναπόφευκτο, ζώντας τρεις θανάτους κοντινών συγγενικών μου προσώπων κάνω σκέψεις ζωής. Το έμβρυο λειτούργει ως σύμβολο εξέλιξης και αναγέννησης πνευματικής και ψυχικής. Καταλυτικό ρόλο επίσης έπαιξε και το γεγονός ότι είμαι μητέρα δύο παιδιών και νιώθω να ταυτίζομαι με τα βιώματά τους.

Ε.Ζ. Γιατί έχεις επιλέξει τη ζωγραφική ως μέσο εικαστικής δημιουργίας και έκφρασης;

Επέλεξα την ζωγραφική ως μέσο εικαστικής δημιουργίας και έκφρασης γιατί θεωρώ ότι ταιριάζει περισσότερο στην ιδιοσυγκρασία μου. ´Ο,τι δεν μπορώ να εκφράσω με τον λόγο το εκφράζω με το σχέδιο και το χρώμα. Είναι η σιωπηλή ποίηση που είναι ανάλογη του τρόπου που κατανοώ τον κόσμο. Μέσω της ζωγραφικής επικοινωνώ με τον εαυτό μου αλλά και με τους άλλους.

Αν και η σημερινή εποχή θεωρείται μια δύσκολη εποχή για την τέχνη νομίζω πως υπάρχουν και θετικά στοιχεία. Είναι μια εποχή που θα παραχθούν έργα πιο ουσιαστικά. Κάποιοι όμως θα τα παρατήσουν λόγω οικονομικών προβλημάτων. Όταν οι περισσότεροι νέοι καλλιτέχνες αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης και δεν μπορούν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα υλικά για να δημιουργήσουν, είναι ακόμα πιο δύσκολο να προωθήσουν τη δουλειά τους και να αναλάβουν τα έξοδα παρουσίασής της. Ένα άλλο θετικό της εποχής μας είναι ότι όλο και περισσότερο νέοι καλλιτέχνες οργανώνονται σε ομάδες παραμερίζοντας έτσι το Εγώ για να περάσουν στο Εμείς.´Ενα τέτοιο παράδειγμα παρατηρείται στη σχολή καλών τεχνών της Φλώρινας όπου με συντονιστή τον Χάρη Κοντοσφύρη, επίκουρο καθηγητή της σχολής, επιτελείται διάχυση καλλιτεχνικού έργου από ομάδες νέων καλλιτεχνών σε διάφορους χώρους. Ο ίδιος επίσης συνεκθέτει τα έργα του με νέους καλλιτέχνες.

Ε.Ζ. Σε ‘απασχολεί’ η σχέση σου με το κοινό, τους θεατές των έργων σου και πώς αυτή η σχέση σε επηρεάζει ή δύναται να σε επηρεάσει;

Φυσικά και με απασχολεί η σχέση μου με το κοινό αφού στηρίζεται στην αμφίπλευρη μεταβίβαση μηνυμάτων. Δέχομαι ερεθίσματα από το κοινό και τα μεταφράζω με το δικό μου τρόπο για να τα προσφέρω πάλι με άλλη μορφή. Με ενδιαφέρει όχι μόνο το κοινό που σχετίζεται, γνωρίζει από τέχνη δηλαδή αλλάκαι αυτό που κρίνει χωρίς να έχει ανάλογες εικαστικές γνώσεις.

Ε.Ζ. Ποιά έκθεση που είδες τελευταία ξεχώρισες και για ποιον λόγο;

Θα αναφερθώ σε δύο εκθέσεις που είδα τελευταία. Η μία είναι της Δήμητρας Χανιώτη “Ο Τρώσας και Ιάσεται” που έγινε στον Τεχνοχώρο τον περασμένο Μάιο. Η Δήμητρα ενσωματώνει στο έργο της διαφορετικές τεχνοτροπίες με υλικά παραδοσιακά και σύγχρονα. Η κλασική σταυροβελονιά συνυπάρχει με ψηφιακά τυπώματα αποκαλύπτοντας τη σχέση του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον. Η άλλη έκθεση – εγκατάσταση είναι των Χάρη Κοντοσφύρη και Μανόλη Ρωμαντζή “Πλήθη και Πλίνθοι” που πραγματοποιήθηκε στην γκαλερί 512 στην Πτολεμαΐδα τον περασμένο μήνα, με την συμμετοχή νέων καλλιτεχνών: φοιτητών και αποφοίτων της σχολής Καλών τεχνών Φλώρινας. Ήταν εντυπωσιακή η αλληλεπίδραση των καλλιτεχνών και η διάδραση του κοινού.

Αόρατη Ασάλευτη Παρουσία”/Unseen Unwavering Presence

5 Φεβρουαρίου – 7 Μαρτίου 2015

Τεχνοχώρος

Λεμπέση 4 & Μακρυγιάννη, Αθήνα

Πηγή: Mashine.gr