Παρουσίαση στο περιοδικό Art22 Χάρης Κοντοσφύρης: Το παράδοξο της ακινησίας και της κίνησης ξεκινά από μύχιες απορίες του πνεύματος

Όταν το προσωπικό όραμα του καλλιτέχνη αντικαθιστά τη φαινομενική εικόνα του κόσμου, τότε έχουμε ποίηση. Ο καλλιτέχνης αποκτά την ελευθερία να πλανάται στον κόσμο της δικής του φαντασίας και να μας δίνει εικόνες που μόνο  αυτός κατέχει. Είναι η προσωπική πραγματικότητα του καλλιτέχνη. Ο Χάρης Κοντοσφύρης παρουσιάζει τρεις καλλιτέχνιδες που καταθέτουν τις δικές τους ποιητικές εικόνες, με διαφορετική αφετηρία και στόχευση στην έκθεση «Αόρατη ασάλευτη παρουσία» στον Τεχνοχώρο. Η Αφροδίτη Γκρίζη ανασύρει κρυμμένες μνήμες, η Ειρήνη Μνατσακανιάν μέσα από «τρυφερές γραφές» αντιμετωπίζει το κενό του θανάτου, ενώ η Άννα – Μαρία Σμυρνάκη μας θυμίζει ότι η επόμενη μέρα είναι  αυτό που δεν μπορεί να προβλέψει.

O Χάρης Κοντοσφύρης, γράφει για την “Αόρατη Ασάλευτη Παρουσία”

Μακριά από τον νου, στο ιερότερο άκρο της καρδιάς, ακροπατούμε τρέμοντας. Το ένα μας πόδι πατάει στο ηλιοκαμένο χώμα, και το άλλο ψάχνει στα σκοτεινά, στον γκρεμό της αβύσσου, στη λάσπη της τυφλότητας. Όλοι έχουμε τις αγωνίες του Νίκου Καζαντζάκη. Οι τρεις καλλιτέχνιδες διαισθάνονται ψυχικά, η μία τη γέννηση, η άλλη την πορεία της ζωής και η τρίτη την ανάγκη να ξεθολώσουμε το είδωλο, να γίνει παρουσία. Στον αστικό ατομικισμό: ο ναρκισσισμός, η βιολογική γέννηση, η αναγέννηση του νου και της ψυχής, η νοσταλγία του θανάτου είναι τα φαινόμενα που χρειάζονται εξιχνίαση και εκείνα που απασχολούν ιδιαίτερα τις τρεις τους. Εξομολογήσεις και αντί-εξομολογήσεις, το εσωτερικό κενό, η απέχθεια για την εξουσία, η υπέρθεση της αυτοεξέτασης με την ασυνέπεια, η κοσμοαντίληψη τόσων παραιτημένων, η κοινωνική επιβίωση, ο μαρασμός της αίσθησης του παρελθόντος, ο φόβος τωνγερατειών και η ανδρόγυνη ουτοπία είναι μερικές από τις εφορμήσεις. Οι εικαστικές θέσεις για την εγκυμονούσα γυναίκα, για τη θεματοφύλακα της μνήμης της οικογένειας και την ευδιακρισία της γυναικείας εικόνας, που επιτελείται ζωγραφικά μεν αλλά με την εισαγωγή μιας καινούργιας λειτουργίας, της νοσταλγικής κινηματογραφικής ανάμνησης. Η έκθεση αυτή μιλάει για εκείνη τη φλόγα που είναι η ψυχή του ανθρώπου, που δεν στέκεται, δεν μπορεί να καεί, και κανένας δεν μπορεί να τη σβήσει, όπως υποστηρίζει μαχόμενος ο Καζαντζάκης. Η Αφροδίτη Γκρίζη αναγεννά την ύπαρξη, η Ειρήνη Μνατσακανιάν δεν ξεχνά τι υπάρχει και η Άννα-Μαρία Σμυρνάκη εισβάλλει στον φίλαυτο εαυτό της συνύπαρξης. Η μνήμη της ύπαρξης μας κατέχει!Η Αφροδίτη προσφέρει, η Ειρήνη κυριαρχείται και ηΆννα-Μαρία χαρτογραφείται στη χωρικότητα της μνήμης.
Οι τρεις καλλιτέχνιδες είναι θαρραλέες, με το θάρρος τους -μια ιδιότητα του ατομικού εγώ- να προτείνει τον άνθρωπο ως ύπαρξη θετική και καταφατική που σημαίνει πως τον θεωρεί άξιο λόγου να υπάρχει μακριά από εκείνες τις δυνάμεις που επιμένουν να τον αφανίσουν: η λήθη, η ταπείνωση, η στειρότητα. Καταφάσκουν επαναδιατυπώνοντας την ανθρώπινη αρχή που θα κάνει κάθε άτομο να μετέχει στη δύναμη του όντος. Σ’ αυτή τη συνομιλία οι καλλιτέχνιδες απολαμβάνουν το θάρρος της υπάρξεως, που εκπορεύεται από τα έργα τους ως ενέργεια ζωής. Στο ένα και μοναδικό θάρρος υπάρχουν δυο όψεις: η μια αφορά τη διακριτική ανθρώπινη υποκειμενικότητα της εξατομικευμένης μας οντότητας και η δεύτερη τη συμμετοχικότητά μας στην κοινότητα που ανήκουμε. Με συνειδητοποιημένο θάρρος, η ένταση τωνευρημάτων παραδείγματος χάρη από την Ειρήνη Μνατσακανιάν συμπορεύεται με την προσωπική εμπειρία έντονων συναισθημάτων. Επίσης ο ατομικισμός η πρώτη όψη του θάρρους, παραδείγματος χάρη θεμελιώνεται στην Άννα-Μαρία Σμυρνάκη στα ναρκισσιστικά αυτοπορτραίτα με το «εγώ» να είναι η ακραία απαίτηση του Θάρρους. Η βαθιά συναίσθηση της ευθύνης απέναντι στη δημιουργία, η αρχή της ενότητας με τους άλλους ως κτιστό ον που είμαστε, οδηγεί τον άνθρωπο στην ανθρωποποίησή του, με ανοιχτό τον νου και το σώμα, υποστηρίζει με το έργο της η Αφροδίτη Γκρίζη. Η άδολη συναναστροφή των καλλιτέχνιδων επιτελεί την πίστη της διακήρυξης του θάρρους να αποφασίσεις να υπάρχεις, να συνυπάρχεις στην ιερότερη άκρη της καρδιάς, εκεί που εκβάλει ο ποταμός του φόβου, τη μεγάλη αορτή.
Το εμπνευσμένο Πάθος, αυτό που παρακινεί στο άλμα της ψυχής, το απολύτως δημιουργικό και ζωτικό, της ύπαρξη της ίδιας της ζωής, εντέλει στην ασάλευτη ζωή, θα το ταυτίσουμε με το θάρρος της υπάρξεως, όσο πιο ασάλευτη, αόρατη είναι η παρουσία σου τόσο η ύπαρξη ξετυλίγεται σε αέναη κίνηση ζωής. Το παράδοξο της ακινησίας και της κίνησης ξεκινά από μύχιες απορίες του πνεύματος για την πλοήγηση της εσωτερικότητας έναντι της εξωτερικότητας ή αντιστρόφως.

 Αφροδίτη Γκρίζη: Η μοίρα είναι το μερίδιο του καθενός στη ζωή

Η ζωή αρχίζει σ’ ένα σύμπαν τρυφερό εύθραστο και παράλληλα άγριο σκληρό αφιλόξενο. Το έμβρυο αιωρείται στο ενδομήτριο περιβάλλον σε έναν παράδεισο συνύπαρξης και αλληλεπίδρασης. Οι πρώτες εμπειρίες στη μήτρα καθώς και η στιγμή της γέννησης λειτουργούν ως αρχέτυπα, μη συνειδητά στηνανθρώπινη φύση. Η Τζορτζ Έλιοτ έλεγε ότι δεν υπάρχει πλάσμα του οποίου ο εσωτερικός κόσμος να είναι τόσο ισχυρός ώστε να μην επηρεάζεται από τον περίγυρό του.
Ο Σωκράτης αναφέρει: «Το κομμάτι του εαυτού μου που δεν γνωρίζω καταλήγει να με εξουσιάζει».
Οι συνθήκες και οι επιδράσεις του περιβάλλοντος της ύπαρξης τροποποιούν συνεχώς τη φύση της.
Ο εσωτερικός και ο εξωτερικός κόσμος, η μοίρα και η θέληση είναι αλληλένδετα. Η μοίρα από την αρχαιότητα είναι το μερίδιο του καθενός στη ζωή, το ορισμένο μερίδιο που του αναλογεί από πόνους, βάσανα, χαρές. Ανεξερεύνητο μυστήριο η πορεία του πρωταρχικού κυττάρου της ύπαρξης που δομείται από δυνάμεις ορατές και αόρατες.
Ανελέητη πάλη ανάμεσα στο πνεύμα και την ύλη. Ασύνειδη πάλη αντίθετων δυνάμεων για να φέρουν την αρμονία. Μεταξύ χαρτιού και μεταξιού συντίθεται μια αφήγηση ελλειπτική με διείσδυση στο υποσυνείδητο. Το φως συνδέεται με τη ζωή και είναι φορέας μνήμης. Περνάει από το ημιδιάφανο μεταξωτό ύφασμα για να εξαϋλώσει  μορφές και γεγονότα. Συνειρμικές εικόνες σχεδιάζονται στο χαρτί παράλληλα με τη ζωγραφική στο μετάξι. Δημιουργούνται δύο επίπεδα για να υποδηλώσουν διαφορετικές χωροχρονικές καταστάσεις που  αλληλοεπιδρούν. Κρυμμένες μνήμες και βιώματα αναδύονται.

Ειρήνη Μνατσακανιάν: Τρυφερές γραφές για το κενό του θανάτου

Ότι ζωγραφίζω αφορά σχέσεις μου με κοντινούς μου ανθρώπους. Είναι επιθυμίες σχέσεων που δεν πραγματοποιήθηκαν, σχέσεις  που αποφάσισα να διακόψω, σχέσεις που προσπαθώ να ανακτήσω, σχέσεις ενοχής που τολμώ να αντιμετωπίσω. Σχεδιάζω και χαράσσω την ανθρωπινή παρουσία πλησιάζοντας το κενό του θανάτου με γραφές τρυφερές που κουβαλώ στη μνήμη μου από τις ταπετσαρίες των τοίχων του πάππου μου. Κάθε σχέση αφήνει με το πέρασμα του χρόνου το απόσταγμα της μέσα μου και πάνω στο χαρτί μου. Γι’ αυτό νιώθω την ανάγκη να μεταδώσω μέσα από τις εικόνες την αίσθηση αυτών των σχέσεων γιατί πιστεύω ότι έτσι επικοινωνώ με τους  θεατές των έργων μου.

Άννα Μαρία – Σμυρνάκη:   Το Εγώ και η Ύπαρξή μου

Ασχολούμαι  με τις προσωπικές μου ανησυχίες. Σκέφτομαι ότι η ζωγραφική αποτελεί μια διαδρομή παράλληλη με τη ζωή μου. Με απασχολεί σε αυτή την ενότητα έργων Το Εγώ μου και η Υπαρξή μου στο παρόν και σε αντιπαράθεση με καταστάσεις και άτομα του οικείου περιβάλλοντος μου. Το απόσταγμα του Πεσσόα «γνωρίζοντας τι ήταν η ζωή μου μέχρι σήμερα -τόσες φορές και τόσο έντονα αντίθετη προς τις επιθυμίες μου- δεν μπορώ να προβλέψω για την αυριανή ζωή μου, παρά ότι θα είναι ακριβώς αυτό που δεν μπορώ να προβλέψω, αυτό που δεν επιθυμώ, αυτό που θα μου επιβληθεί εκ των έξω, μέχρι και με τη μεσολάβηση της ίδιας μου της βούλησης» είναι αντιπροσωπευτικό της παρούσας σκέψης μου.
Με απασχολεί το ζήτημα των στερεότυπων συμπεριφορών, της κοινωνικής επιβολής ρόλων και χρησιμοποιώντας τις ανάλογες αλληγορίες τονίζω αυτά τα στοιχεία. Η γραφή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της δουλειάς μου και την ενσωματώνω με κάποιον τρόπο καθώς μου είναι αδύνατο να μην αποτυπώσω τις σκέψεις που προκύπτουν.

πηγή Art22